امتحان به همراه چاشنی اضطراب

امتحان و اضطراب

معمولا اکثر دانش آموزان نگران این هستند که مبادا در نظر دیگران ، بی خرد، ناتوان و سراسیمه جلوه کنند . درجات کمی از اضطراب برای پیشبرد زندگی طبیعی است ولی مقدار زیاد آن مانع پیشرفت بوده و حتی توانایی انجام کار را از فرد مضطرب می گیرد.

اضطراب امتحان
آرکین و همکاران وی (۱۹۹۵) اضطراب امتحان را ناشی از احساس کارآمدی و درماندگی دانسته ، آن را با کاهش عملکرد مرتبط می دانند . وقتی که فرد درخصوص کارایی ذهنی خود درموقعیت امتحان دچار نگرانی گردد به نحوی که موجب کاهش عملکرد واقعی شود می توان گفت که او دچار اضطراب امتحان است.

 
انواع اضطراب تحصیلی
اضطراب تسهیل کننده یا تسریع کننده: میزان متوسط اضطراب و فشار موجب تسهیل کارکرد فرد می شود.

 اضطراب ناتوان کننده:‌ اگر اضطراب از حد معینی فراتر رود باعث پریشانی ، عدم تمرکز ، احساس درماندگی ،‌ اختلال ذهنی ،‌شناختی و رفتاری /جسمی می گردد.

عملکرد ضعیف افراد مضطرب تنها به نقایص شناختی مربوط نمی شود. دراین افراد اضطراب می تواند مربوط به شایستگی و صلاحیت انجام امتحان ، نقص درروش های مطالعه و کمبود مهارت های امتحان باشد.
 
زمان شکل گیری اضطراب امتحان
اضطراب امتحان در سنین ۱۲ـ۱۰ سالگی شکل می گیرد. در ۲۵% از دانش آموزان اضطراب امتحان آسیب زا بوده و با افزایش سن میزان آن افزایش می یابد. همچنین به دلیل مسایل فرهنگی و نقش های جنسیتی دختران مضطرب تر از پسران هستند، ‌زیرا اضطراب توسط دختران و زنان پذیرفته شده است.

گسترش و ثبات اضطراب امتحان
‌اضطراب حالتی است که در تعامل والدین با کودک گسترش یافته و ثبات می یابد. والدین کودکان دارای اضطراب امتحان ، علاوه بر این که نیاز به محبت و امنیت آنها رانادیده می گیرند، ‌درکمک کردن به آنها نیز کارا نیستند. این اولیا فرزندان خود را بون توجه به علایق و استعدادهای آنهابرای کسب موفقیت مورد نظر خود تحت فشار قرار می دهند. در برخی موارد والدین آرزوهای تحقق نیافته ی خود را به فرزندانشان القا می کنند.

عوامل مۆثردرمیزان اضطراب امتحان
تنبیه کودک به واسطه ی نمره ی کم،انتظارات معلم ، مهارت های تحصیلی و روش های مطالعه، دشواری امتحان، شرایط برگزاری امتحان، هوش، طبقه اقتصادی ،‌اجتماعی ،انگیزه پیشرفت ، نوع شخصیت و … .

نشانه‌ها و علایم اضطراب امتحان
ناراحتی های گوارشی ،‌آشفتگی معده ،‌سرگیجه، بی اشتهایی، حالت تهوع ،تپش قلب ، بی خوابی،  تنگی و کوتاهی نفس ، لرزش در صدا  ، ضعف ، عرق کردن ، لکنت زبان ،‌خشکی دهان
عدم تمرکز ، ضعف خود پنداره ، آشفتگی ذهن ، ارزیابی غلط از توانایی های خود، افت تحصیلی ، بیزاری از مدرسه ، خطاهای ادراکی، حواس پرتی، هیجانات افراطی، کاهش سیستم ایمنی بدن.

علایم اضطراب پس از امتحان
– بی تفاوتی ساختگی و ظاهری
– احساس گناه ( چرا بیشتر مطالعه نکردم )
– خشم ( آموزگار نمی خواست من نمره ی قبولی بیاورم )
– سرزنش ( اگر کتاب درسی آنقدر خسته کننده نبود! )
– افسردگی ( دلیلی نمی بینم که بعد از امتحان در مدرسه بمانم)
– نقش خانواده در کاهش اضطراب امتحان :
– جو عاطفی دور از تنش و مشاجره
– محدود نمودن میهمانی و رفت و آمدهای مکرر
– توجه به خواب ، استراحت و تفریح دانش آموزان
– کاهش یا حذف وظایف محوله ی خانگی به دانش آموزان
– حمایت عاطفی و اطمینان بخشی دردوران امتحانات به دانش آموزان
– تکرار جملاتی مانند : « شروع هرکاری درابتدا آنطور که باید خوشایند نیست، وقتی که پیشرفت کردم انگیزه ی بیشتری پیدا خواهم نمود. »‌ به منظور کاهش اضطراب و افزایش اعتماد به نفس.
– اضطراب نوعی احساس فریب انگیز است که به شما القا می کند از پس هرکاری که قراراست انجام دهید بر نمی آیید. پس در شرایط اضطراب دست از تلاش و کوشش برندارید و به مطالعه ی درس امتحانی مشغول شوید.
– خودداری از القای منفی مانند : من حتماً قبول نخواهم شد.

توصیه‌های ویژه آغاز امتحانات دانش‌آموزان (روش‌های صحیح مطالعه)
بارها شنیده ایم که دانش آموزان می گویند : «دیگر حال و حوصله خواندن این کتاب راندارم »‌و یا « 10 بار خوانده ام و تکرار کرده ام ولی باز یاد نگرفتم » در این مورد مشکل چیست ؟ مطمئناً اگر چنین باشد، مطالعه کاری سخت و طاقت فرسا است. اما این طور نیست. واقعیت این است که این گروه از فراگیران ، روش صحیح مطالعه رانمی دانند و متأسفانه درمدرسه نیز چیزی راجع به چگونه درس خواندن نمی آموزند. یادگیری و مطالعه ، رابطه ی تنگاتنگ و مستقیم بایکدیگر دارند، تاجایی می توان این دو را لازم و ملزوم یکدیگر دانست ، برای اینکه میزان یادگیری افزایش یابد باید قبل از هرچیز مطالعه ای فعال و پویا داشت . برای داشتن مطالعه ای فعال و پویا نوشتن نکات مهم در حین خواندن ضروری است.
 
مزایای شیوه‌ی صحیح مطالعه
کاهش زمان مطالعه، افزایش میزان یادگیری، طولانی تر نمودن مدت نگهداری مطالب درحافظه ،بخاطر سپاری آسان اطلاعات

شش روش مطالعه:
۱٫  خواندن بدون نوشتن: روش نادرست مطالعه و علت مهم فراموشی مطالب
۲٫ خط کشیدن زیر نکات مهم : روش صحیح خط کشیدن زیر نکات مهم : ابتدا مطالب خوانده شود و پس از دریافت مفهوم زیر نکات مهم خط کشیده شود.
۳٫ حاشیه نویسی: جهت یادگیری مطالبی که از اهمیت چندانی برخوردار نیستند مورد استفاده قرار می گیرد.
۴٫ خلاصه نویسی
۵٫ کلیدبرداری: کلمه ی کلیدی کوتاهترین ، راحت ترین ، بهترین و پرمعنی ترین کلمه ای است که با دیدن آن ، مفهوم جمله تداعی شده و به خاطر آورده می شود.
۶٫ خلاقیت و طرح شبکه ی مغزی

این روش بهترین شیوه برای یادگیری خصوصاً فرگیری مطالب درسی است . دراین روش مطالب خوانده شده ، بعد از درک حقیقی مطالب مهم به زبان خود فرد یادداشت می گردد و درنهایت کلمات کلیدی برروی شبکه ی مغز نوشته می شود.

خلاصه اینکه ساماندهی نوشته ها به بهترین شکل و مشخص نمودن نکات اصلی و فرعی به منظور دستیابی به مطالب مهم به جای دوباره خوانی این روش درصد موفقیت تحصیلی شمارا تا حدود بسیار زیادی افزایش داده و درس خواندن را آسان نموده و بازده مطالعه را افزایش می دهد.
منبع: تبیان